Op 18 oktober de Europese dag tegen de mensenhandel, presenteerde CoMensha, het landelijk coördinatiecentrum tegen Mensenhandel, in haar rapport ‘Het beeld van 2021’ de aard en omvang van de mensenhandel in 2021 in Nederland. De bezorgdheid over de afname van het aantal meldingen van mensenhandel is groot. CoMensha pleit voor nader onderzoek.
CoMensha: Mensenhandel is een groeiend probleem
CoMensha: ‘Mensenhandel is een groeiend probleem in onze samenleving en staat wereldwijd in de top drie van de meest voorkomende en winstgevende vormen van criminaliteit. Er wordt maar een fractie van het aantal slachtoffers gesignaleerd. Dit heeft onder meer te maken met de beperkte capaciteit bij de opsporing, met de te geringe mogelijkheid om gegevens uit te wisselen vanwege een te strikte interpretatie van de AVG en met het feit dat er helaas toch nog te weinig effectief wordt samengewerkt in de ketenaanpak mensenhandel.’ (Uit: Het beeld van 2021, CoMensha)
Herkenning
Bij de MvG Foundation, die zich specifiek richt op de positieverbetering van slachtoffers van seksuele uitbuiting, herkennen wij de bevindingen uit het rapport en krijgen we vaak signalen waar het misgaat in of voorafgaande aan het hulpverleningstraject.
Effectieve signalering en maatwerk
Merel: “Een aandachtspunt uit het rapport is het niet juist signaleren door professionals. Dit moet aan de voorkant binnen de hulpverlening onderzocht en verbeterd worden. Door de negatieve media-aandacht over de missers binnen jeugdzorg durven ouders vaak geen hulp te vragen. Het is zorgelijk dat minderjarigen hierdoor onder de radar blijven omdat ouders bang zijn hun kinderen kwijt te raken vanwege een ondertoezichtstelling (OTS) of een eventuele uithuisplaatsing. Ook slachtoffers zijn wantrouwend omdat ze soms bang zijn dat de hulpverlening gaat bepalen wat zij nodig hebben en zij de regie over wat zij zelf denken nodig te hebben, kwijtraken. Wij moeten daarom gezamenlijk met o.a. jeugdzorg en gemeenten optrekken om de ouders en slachtoffers het vertrouwen terug te geven dat zij hun eigen regie mogen behouden.”
CoMensha spreekt over het gebrek aan capaciteit bij de politie. Dat herkennen we.
“De behandeling/afhandeling van zaken bij de politie laat soms te wensen over,” vertelt Nanda, ervaringscoach bij de MvG Foundation. Ze doet verslag van een dossier dat bij de politie van de een naar de andere gemeente ging en van de ene naar de andere afdeling. Zelfs de advocaat van het slachtoffer kwam er niet doorheen totdat we zelf een officier van Justitie ingeschakeld hebben. Het slachtoffer wachtte al meer dan een jaar op het in behandeling nemen van haar aangifte. Kostbare tijd die verloren gaat en een aanslag is op het toch al wankel vertrouwen van het slachtoffer.
Te weinig daadkracht, bureaucratie.
Jannet, die zich binnen de MVG Foundation o.a. sterk maakt voor een adequate financiering ziet met lede ogen aan dat de erkenning van de inzet van ervaringsdeskundigen en ervaringscoaches zich nog niet heeft vertaald in een solide financiering. Jannet: “De noodzaak om te komen tot een landelijke structurele financiering van de MvG Foundation is groot. Voor slachtoffers die begeleid willen worden door een ervaringscoach, moet er nu per individueel slachtoffer financiering geregeld worden. Door de lange wachttijd is het risico groot om het contact te verliezen met het slachtoffer. Dat blijkt ook uit de praktijk. Het vertrouwen én de motivatie van de slachtoffers om uit de wereld van de mensenhandel te stappen wordt erg op de proef gesteld. Soms verdwijnen de slachtoffers uit bittere noodzaak weer in het circuit.”
MerelvanGroningen Foundation
De aanpak via de MerelvanGroningen Foundation bewijst dat goed opgeleide ervaringscoaches het verschil kunnen maken voor slachtoffers van seksuele uitbuiting en/of een zedenmisdrijf, daarbij nauw samenwerkend met professionals. De Foundation verwijst, als er nog geen zorgaanbieder rond het slachtoffers is, altijd naar CoMensha en/of zorgcoördinator en volgt de landelijke richtlijn.
Sinds 2021 heeft de Foundation een telefoonnummer op de site waar slachtoffers via een app het eerste contact kunnen leggen en hulp kunnen vragen. Op dit nummer zijn tot nu toe tien hulpvragen binnengekomen. De vragen voor ondersteuning komen van ouders, minder- en meerderjarige slachtoffers, leraren, jeugdzorg etc.
In 2021 deed de foundation 17 niet-meegetelde aanmeldingen bij CoMensha. Deze aanmeldingen zijn niet meegeteld omdat ze onvoldoende informatie over het slachtoffer bevatten om dubbeltellingen uit te sluiten.